Özet

Amaç: Çocuklarda safra taşı hastalığının insidansı belirgin bir artış göstermesine rağmen, bu konudaki çalışmalar kısıtlı ve kılavuz oluşturacak düzeye ulaşmamıştır. Bu çalışmada, çocukluk çağı safra taşları ile ilgili risk faktörlerini ortaya koymak, semptomlar üzerine etkili faktörleri belirlemek ve çocuklarda safra kesesi taşı yönetimiyle ilgili deneyimlerimizi aktarmak amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Safra kesesi taşı nedeniyle kolesistektomi yapılan hastaların; demografik özellikleri, anamnez bilgileri, görüntüleme bulguları, laboratuvar sonuçları, cerrahi ve klinik bulguları geriye dönük olarak tarandı. Safra kesesi taşı ile ilgili semptomlar puanlanarak her hasta için semptom skoru belirlendi ve oluşturulan gruplar arasında farklılıklar karşılaştırıldı.

Bulgular: Çalışmamızda, 72’si kız, 75’i erkek olmak üzere 147 hasta vardı. Erken çocuklukta erkek, adolesan dönemde ise kız hastaların daha fazla olduğu saptandı. Kızlarda ve ileri yaşta Vücut Kitle İndeksi (VKİ), safra taşı insidansı ve semptom skor ortalaması (SSO) daha yüksek bulundu. Serimizde 35 (%23,8) asemptomatik, 112 (%76,2) semptomatik hasta vardı. Asemptomatik hastalarda risk faktörleri daha fazla oranda bulundu. Hastalarımızın %54,4’ünde risk faktörleri mevcuttu ve hemolitik hastalık en sık görülen risk faktörüydü. Risk faktörü olmayan (idiyopatik) hastalarda SSO daha yüksek saptandı. Milimetrik taşlı hastalarda (%14,28) SSO ve pankreatit riski daha yüksek bulundu. Çalışmamızda, safra kesesi taşı nedeniyle yapılan kolesistektomi sayısında son yıllarda belirgin artış olduğu görüldü.

Sonuç: Çalışmamızda, adolesan dönemde, kız cinsiyet, yaş ve aşırı kilonun safra taşı için daha belirgin bir risk oluşturduğu görülmüştür. Semptom skorlaması sonuçlarımıza göre, kız cinsiyet, ileri yaş, aşırı kilo, idiyopatik hasta, multiple veya milimetrik taş gibi faktörleri içeren safra kesesi taşlarında klinik tablonun daha şiddetli seyretiği sonucu çıkarılabilir.