Kırıkkale ili altı-on yaş ilköğretim öğrencileri arasında enürezis nokturna sıklığı
Tutku Soyer 1, Özlem Boybeyi 1, Mustafa Kemal Aslan 1, Gül Durmuş 1, Zeynep Aytül Çakmak 2, Cüneyt Ensari 3
1Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Cerrahisi, Kırıkkale
2Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı, Ankara
3Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Çocuk Nefrolojisi Bölümü, Kırıkkale
Anahtar Kelimeler: Enürezis nokturna, çocuk, prevalans, anket çalışması
Özet
Amaç: Kırıkkale ili 6-10 yaş ilköğretim öğrencileri arasında enürezis nokturna (EN) sıklığı ve EN’e etki eden faktörlerin değerlendirilmesi amacıyla kesitsel bir çalışma planlandı.
Gereç ve Yöntem: Çalışmaya 6-10 yaş arası 1500 öğrenci dâhil edildi. Çalışmaya katılan öğrencilerin aileleri tarafından öğrencilerin demografik ve işeme özellikleri, tuvalet eğitim zamanı, disfonksiyone işeme bulguları, EN sıklığı, EN tedavisi için kullanılan yöntemler ve tedaviye olan yanıtları içeren anket yanıtlandı. Türk çocukları için uyarlanan disfonksiyone işeme skoru (DİS) araştırılarak, 8,5’dan büyük skoru olan olgular disfonkisyone işeme açısından anlamlı kabul edildi.
Bulgular: Anketi tam yanıtlayan 1372 öğrenciye ait sonuçlar değerlendirildi. Öğrencilerin yaş ortalaması 8,27 yıl (6-10 yaş) olup, erkek kız oranı 707: 659’du. Olguların % 11.4’te (n:157) EN olduğu (Grup 1), % 37,5’inde (n:515) geçmişte EN olduğu ama şu an olmadığı (Grup 2), % 51.1’de (n:700) hiç EN olmadığı (Grup 3) saptandı. Tuvalet eğitimi EN’li çocukların % 5.2’sinde, EN’i olmayanların ise % 1.3’ünde 5 yaşından sonra tamamlanmıştı (p<0.05). Grup 1’de DİS ortancası 8.8 (1-28), Grup 2 ve 3’te sırasıyla 3 (1-16) ve 2’dir (1-16) (p<0.05). DIS skoru 8,5’dan büyük olgular Grup 1’deki olguların % 45.2’sini (n:70), Grup 2 ve 3’te ise % 4,5 ve % 1.6’sını oluşturmaktadır (p<0.05). Grup 2’deki olgularda EN’nin % 42.9’unun tedavi ile % 57.1’nin kendiliğinden geçtiği öğrenilmiştir. Grup 1’deki olgular incelendiğinde, olguların % 47.1’inin doktora başvurduğu, % 52.9’unun ise henüz doktora başvurmadığı öğrenilmiştir. Olguların % 80.2’sine destekleyici tedavi, % 19.1’ine ilaç, % 3.82’sine alarm tedavisi önerilmiştir. İlaç tedavisi olarak desmopressin (% 30), oksibutinin (% 26.6) ve imipramin (% 20) kullanmıştır. Destekleyici tedavi olguların % 24.4’ünde, ilaç tedavisi % 20’sinde, alarm tedavisi ise % 16.6’sında yararlı bulunmuştur.
Sonuç: İlimizde 6-10 yaş arası ilköğretim öğrencileri arasında EN prevalansı % 11.4’tür. EN’li olgularda disfonkisyone işeme yakınmaları, EN’i olmayan çocuklara göre daha sık gözlenmektedir. EN’i olan olguların yaklaşık yarısı hiç hekime başvurmamış, başvuran olguların izlem ve sağaltımında da standart bir yaklaşımın olmadığı gözlenmektedir.