Çocuklarda üriner sistem taş hastalığı tedavisinde ESWL deneyimlerimiz
Esra ÖZÇAKIR 1, Levent ÖZÇAKIR 2, Mesut KAÇAR 1, Taner ALTINDAĞ 3, Hakan ERDOĞAN 4, Oğuzhan DURMAZ 5, Osman DÖNMEZ 5, Nizamettin KILIÇ 1, Mehmet Emin BALKAN 1
1Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı, Bursa
2Bursa Çekirge Devlet Hastanesi Üroloji Kliniği, Bursa
3Bursa Çekirge Devlet Hastanesi Anestezi ve Reanimasyon Kliniği, Bursa
4Dörtçelik Çocuk Hastanesi Çocuk Kliniği, Bursa
5Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nefroloji Bilim Dalı, Bursa
Anahtar Kelimeler: Çocukluk çağı, üriner sistem taşı, ESWL
Özet
Amaç: Beden dışı şok dalgaları ile taş kırma (ESWL) işlemi, erişkin hastalarda son derece yaygın kullanılan, son yıllarda çocuklarda da kullanımı giderek artan bir tedavi yöntemidir. Bu çalışmada böbrek ve üreter taşı nedeniyle ESWL yöntemi uygulanan çocuklarda tedavi sonuçlarının retrospektif olarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Aralık 2008 ile Aralık 2010 tarihleri arasında böbrek ve üreter taşı olan 89 çocuk hastanın toplam 91 renal ünitesine ESWL uygulandı. Yetmiş dokuz Renal ünitede böbrek, 12’sinde proksimal üreter taşı mevcuttu. Yaşları 1-16 olan (ortalaması: 6,98 yıl) olguların 52’si erkek (% 58,42), 37’si kız (% 41,57) idi. ESWL işlemi; 12 yaş altındaki (n:71) hastalara genel anestezi veya sedoanaljezi uygulayarak, 12 yaş ve üstündeki (n:18) olgulara ise intramuskuler analjezi uygulanarak yapıldı. İşlem sonrası 2 saat gözlem altında tutuldu. Hastalar 10-15 gün aralıklarla direk üriner sistem grafisi (DÜSG) ve üriner ultrasonografi (USG) ile kontrol edilerek gerekli görülen olgulara yine ESWL işlemi uygulandı. Hastalara uygulanan ESWL seans süresi 30-45 dk. idi.
Bulgular: Toplam 91 renal ünitede tedavi sonuçlandı. Olgulardan 2’si işlem sonrası piyelonefrit atağı geçirdi ve hospitalize edilerek tedavi edildi. Hastaların 9’unda yapılan 3 seans ESWL sonunda taşsızlık sağlanamadı. Bu hastaların 4’üne perkütan nefrolitotomi (PNL), 3’üne URS ile litotripsi uygulanarak, 2 hastaya da açık cerrahi ile taşsızlık sağlandı. Çalışmamızda çocuklarda ESWL‘nin başarı (taşsızlık) oranı (82/91) % 90,10 olarak saptandı.
Sonuç: ESWL, hastaların çabuk iyileşmesi, tedavinin günübirlik olarak uygulanabilmesi, yinelenebilmesi ve böbreğe çok az hasar vermesi gibi avantajları barındırmaktadır. Çocuklarda taş rekürrensinin yüksek olduğu düşünüldüğünde ESWL’nin özellikle çocuk hastalarda primer tedavi seçeneği olduğu kabul edilmelidir. Pediatrik taş hastalıklarının tedavisinde ESWL’nin etkili ve güvenilir bir yöntem olduğunu düşünmekteyiz.