Pediatrik ürodinamide üretral kateterin idrar akım değerlerine etkisi
Nilüfer ÖZGÜRBÜZ, Leyla KHORSHİD, İsmet EŞER, İbrahim ULMAN, Ali AVANOĞLU
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk Cerrahisi AD, Pediatrik Üroloji BD, Üroterapi Birimi, Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu, İzmir
Anahtar Kelimeler: Pediatrik ürodinami, üretral kateter, artık idrar miktarı, idrar akım eğrisi, maksimum idrar akım hızı
Özet
Giriş: Araştırmada amaç çocuk yaş grubunda ürodinamik incelemeler sırasında kullanılan üretral kateterin idrar akım değerlerinde anlamlı değişiklik yapıp yapmadığını ortaya koymaktır.
Gereç ve Yöntem: Araştırma Ocak-Haziran 2007 tarihlerinde Ege Üniversitesi Çocuk Cerrahisi kliniğinde ürodinamik inceleme yapılan 54 olgu (14 kız, 40 erkek; ortalama yaş 8.6±3.1 yıl) üzerinde yapılmıştır. Ardışık üç kez sistometri+basınç-akım çalışması yapılan hastalarda ilk iki akım çalışması üretral kateter varlığında, üçüncüsü ise, kateter çıkarıldıktan sonra serbest akım şeklinde yapılmıştır. Olguların kateterli ve katetersiz ölçülen idrar akım değerleri karşılaştırılmıştır. Ağır (4. ve 5. derece) vezikoüreteral reflüsü (VUR) olan hastalar çalışmaya alınmamıştır. İstatistiksel analiz SPSS 11,0 programında Wilcoxon ve ki kare testi ile gerçekleştirilmiştir.
Bulgular: Olguların maksimum idrar akım hızları (Qmax), kateterli işemede 10,38 ml/sn’den, katetersiz işemede 17,50 ml/sn’ye yükselmiş olup, bu yükseliş istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0,05). Olguların kateterli işemede ölçülen artık idrar miktarı oranı (AİMO) 0,32 ml’den, katetersiz işemede 0,16 ml’ye düşüş göstermiştir. Bu düşüş istatistiksel olarak anlamlıdır (p<0.05). Sondasız işemede idrar akım eğrileri de patolojikten normale doğru anlamlı olarak değişmişti (p<0.05). Cinsiyete bakıldığında, kateterli iken erkeklerin % 77.5’unda, kızların % 21.4’ünde Qmax düşük bulunmuştur (p<0,05). Katetersiz işemede cinsiyetler arasında işeme sonrası AİM açısından anlamlı fark saptanmıştır (p<0.05).
Sonuç: Araştırma sonuçlarından kateterli işeme ile katetersiz işeme arasında idrar akım değerleri açısından anlamlı fark olduğu saptanmıştır. Bu fark erkek çocuklarda daha belirgindir. Buna göre ürodinamik değerlendirme ve yorum yapılırken, hastada üretral kateterin etkisi göz önünde bulundurulmalıdır. Akım hızı değerlerinin obstrüksiyona işaret ettiği hastalarda mutlaka katetersiz akım hızı ölçümü yapılmalıdır.
*XXVI. Ulusal Çocuk Cerrahisi Kongresi’nde sunulmuştur, 16-18 Haziran 2008, İzmir