Bir eğitim kurumunun mesane ogmentasyonları deneyimlerini, sorun ve komplikasyonlar ile ilgili gözlemlerini ve çıkarılan dersleri yansıtan klinik bir çalışma
Emil Mammadov1, Rahşan Özcan2, Şenol Emre2, Mehmet Eliçevik2, Güner Kaya3, Çiğdem Tütüncü3, Pınar Kendigelen3, Sergülen Dervişoğlu4, Yunus Söylet2, Nur Danişmend2, Haluk Emir2, S. N. Cenk Büyükünal2
1Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı, Lefkoşa
2İ.Ü., Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı, Çocuk Ürolojisi Bilim Dalı, İstanbul
3İ.Ü., Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı, İstanbul
4İ.Ü., Cerrahpaşa Tıp Fakültesi,Patoloji Anabilim Dalı, İstanbul
Anahtar Kelimeler: Mesane ogmentasyonu, çocuk ürolojisi, çocuk cerrahisi, komplikasyonlar
Özet
Amaç: Kliniğimizde 1987-2011 yılları arasında değişik nedenlerle mesane ogmentasyonu yapılmış olan hastaların dosyalarını geriye dönük olarak irdelemek, erken ve geç dönemde neo-mesanede saptanan bulguları literatür verileri eşliğinde değerlendirmek, ilgili deneyimi, çıkarılan dersleri aktarmak ve elde edilen kazanımlar ve ortaya çıkan erken-geç sorunlar konusundaki görüşleri paylaşmak.
Gereç ve Yöntemler: 1987-2011 mesane ogmentasyonu yapılmış ve dosyası değerlendirmeye uygun olan 77 hasta çalışmaya alınmıştır. Tüm olgularda operasyon öncesi ve sonrasında idrar/kan analizleri, idrar kültürleri, ultrasonografi, renal sintigrafi, voiding sistoüretrografi, ürodinami ve bazı hastalarda da IVP ve BT gibi ek radyolojik incelemeler ile yapılmıştır. Yetmiş yedi olgunun 22’sinde geç dönemde, boy-kilo ölçümleri, vücut kitle indeksi, kan biyokimyası, ultrasonografi ve/veya direkt üriner sistem grafisi, sistoskopi yapılmış, alınan biyopsi örnekleri histopatolojik olarak değerlendirilmiştir.
Bulgular: Ortalama izlem 11,4 yıl (r:4-23) idi. 77 olgunun çoğunluğu erkekti (46/31). Ogmentasyon öncesi tanılar: mesane ekstrofisi (41), nörojen mesane (34), mesane ve üretra yaralanması (2) idi. Ortalama ameliyat yaşı 8,5 (r:1,5-23) idi. Yama olarak 53 (%69) hastada ileum kullanılmıştı. Altmış bir olguda (%79) Mitrofanoff (MTR) zorunlu oldu (appendiks %77, ince barsakla Monti %23). Kırk altı olguda (%69) mesane boynu rekonstrüksiyonu da gerekti. 24/77 olguda tam kontinans mesane boynu kapatılması ile sağlanabildi. Sonuçta 62/77 (%79) hastada tam kontinans sağlandı. Geç dönem ayrıntılı araştırmalar yapılabilen 22 olgu içinden, 2 hastada boy-kilo ve vücut kitle indeksi, 3 hastada üre-kreatinin değerlerinde sorun gözlendi. 11 olguda üriner sistem taşı gözlendi. 19’u endoskopik olmak üzere yapılan 22 histopatolojik araştırmada; ogmentasyon sonrası ilk 5 yıl içinde tümü orijinal mesanede olmak üzere 1 hastada yaygın skuamoz metaplazi, 10 yıldan fazla süre geçmiş grupta ise 1 hastada intestinal, 1 hastada fokal skuamoz metaplazi saptandı.
Sonuç: Mesane ogmentasyonu yan etkileri ve komplikasyonları yıllar içinde ortaya çıkan kompleks bir girişimdir. Tüm önlemlere karşın taş oluşumu, idrar inkontinansı önemli bir sorun olmaya devam etmektedir.