Çocukluk çağı periferal cilt ve yumuşak doku apseleri
Çağatay Evrim Afşarlar 1, Ayşe Karaman 1, Gönül Tanır 2, İbrahim Karaman 1, Engin Yılmaz 1, Derya Erdoğan 1, Haşim Ata Maden 1, Yusuf Hakan Çavuşoğlu 1, İsmet Faruk Özgüner 1
1Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Çocuk Cerrahisi Kliniği, Ankara
2Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Çocuk İnfeksiyon Hastalıkları Kliniği, Ankara
Anahtar Kelimeler: Apse, çocuk, yumuşak doku, cilt
Özet
Amaç: Toplumsal kaynaklı periferal cilt ve yumuşak doku apselerinde etken mikroorganizma tipleri ile metisilin rezistan Staphylococcus aureus (MRSA) sıklığı değişken ve tedavi seçenekleri halen tartışmalıdır. Bu nedenle büyük bir popülasyona hizmet veren kliniğimize toplumsal kaynaklı periferal cilt ve yumuşak doku apsesiyle başvuran hastaların demografik özellikleri, apse lokalizasyonları, etken mikroorganizmalar, tedavi şekilleri ve kullanılan antimikrobiyal ajanların etkinliklerinin araştırılması planlandı.
Yöntemler: Ocak 2005-Temmuz 2010 tarihleri arasında kliniğimize periferal yerleşimli apse nedeniyle başvuran hastalar retrospektif olarak incelendi. Apseler yerleşimlerine göre; baş-boyun, gövde ve ekstremite apseleri olarak üç sınıfa ayrıldı. Hastaların demografik özellikleri, apse özellikleri ve tedavi yöntemleri araştırıldı.
Bulgular: 5 yıllık dönemde ortanca yaşları 2.55 olan toplam 90 olgu (49 erkek, 41 kız) kliniğimize başvurdu. Baş-boyun apseleri kızlarda (% 65.4), ekstremite apseleri erkek çocuklarında (% 68,4) sıktı. En çok baş-boyun ve gövde apselerinin hastaneye yatırılarak tedavi olduğu görüldü. Kültürlerde en sık Staphylococcus aureus ve Streptococus suşları (% 69.2) saptandı. Kültürlerde üreyen mikroorganizma türü ile apse boyutu, yerleşimi ve hastaneye yatış arasında, istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmadı (p>0.05), ancak apse boyutları yatan hastalarda daha büyüktü (p=0.001). Tedavide antimikrobiyal ajan olarak en sık amoksisilin/klavulonik asit ve sulbaktam/ampisilin (% 76.6) kullanıldığı saptandı. Yatarak tedavi edilen hastaların tedavi sürelerinin ayaktan tedavi edilenlere göre istatistiksel olarak anlamlı oranda daha uzun olduğu bulundu (p=0.001).
Sonuç: Toplumsal kaynaklı cilt ve yumuşak doku apselerinin primer tedavisi cerrahi drenajdır. Son yıllarda özellikle batı toplumlarında toplumsal kaynaklı cilt ve yumuşak doku apselerinde suşları artan sıklıkta izole edilmesine karşın çalışmamızda apse kültürlerinin hiçbirisinde MRSA üremedi. Antibiyotik tedavisi halen tartışma konusu olsa da özellikle çocukluk çağı toplumsal kaynaklı cilt ve yumuşak doku apselerinde ampirik tedavi seçiminde sulbaktam/ ampisilin ve amoksisilin/klavulonik asit preperatlarının etkin olduğunu düşünüyoruz.