Sıçan sepsis modelinde asimetrik dimetilargininin rolü
İbrahim Uygun 1, Mustafa Deniz 2, Özlem Unay Demirel 3, Halil Tuğtepe 4, Serdar Hilmi İskit 5, Türkan Yurdun 6, Serpil Bilsel 7, Tolga Emrullah Dağlı 4
1Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı ve Çocuk Ürolojisi Bilim Dalı, Diyarbakır
2Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fizyoloji Anabilim Dalı, Çanakkale
3Özel Medical Park Göztepe Hastanesi, Biyokimya Bölümü, İstanbul
4Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı ve Çocuk Ürolojisi Bilim Dalı, İstanbul
5Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı, Adana
6Marmara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Farmasötik Toksikoloji Anabilim Dalı, İstanbul
7Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı, İstanbul
Anahtar Kelimeler: Asimetrik dimetilarginin, sepsis, sıçan
Özet
Amaç: Asimetrik dimetilarginin (ADMA), endojen, kuvvetli bir nitrik oksit sentaz enzimi inhibitörüdür ve nitrik oksit (NO) sentezinde anahtar bir düzenleyicidir. Çoklu organ yetmezliği sendromlu (ÇOYS) hastalarda plazma ADMA düzeyinin yükseldiği ve kötü prognozun bir göstergesi olduğu bildirilmiştir. ADMA-enflamasyon ilişkisini açıklamaya çalışan kısıtlı sayıdaki yeni çalışmalarda ise, ÇOYS’un daha önceki safhalarından biri olan sepsiste plazma ADMA düzeyinin artıp azalması ile ilgili çelişkili sonuçlar bildirilmiştir. Bu deneysel çalışmada sıçanlarda, sepsisin hiperdinamik normotansif erken dönemi modeli oluşturularak plazma ADMA ve L-arginin (L-Arg) düzeylerinin ölçülmesi ve sepsiste ADMA ve L-Arg’in rolünün açıklanması amaçlandı.
Gereç ve Yöntem: Çalışmada iki grup (n=8) oluşturularak 16 genç erkek Sprague-Dawley türü sıçan kullanıldı. Sepsis grubunda çekum bağlanması ve delinmesi modeli ile sepsis oluşturuldu ve 24. saatte hemodinamik ve biyokimyasal ölçümler ile yüksek basınçlı sıvı kromatografisi metodu ile plazma ADMA ve L-Arg ölçümü yapılarak sham grubu ile karşılaştırıldı.
Bulgular: Sepsis grubundaki tüm sıçanlarda ağır peritonit ve hiperdinamik normotansif erken sepsis safhası gelişti. Ölçülen hemodinamik, biyokimyasal ve hematolojik bulguları arasında anlamlı bir fark saptanmadı. Plazma ADMA düzeyleri, sham grubunda (n=6) 5,33 mikromolar, sepsis grubunda (n=7) 10,24 mikromolar olarak anlamlı bir şekilde yüksek bulundu (p<0.05). Ayrıca, sepsis grubundaki sıçanların plazma ADMA düzeyleri ile ortalama arter basınçları arasında pozitif bir korelasyon saptandı (r=0.77, p<0.05). Sepsis grubundaki sıçanların plazma L-Arg düzeyleri ve L-Arg/ADMA oranlarında sham grubu ile karşılaştırıldığında anlamlı bir fark saptanmadı.
Sonuç: Hiperdinamik normotansif erken sepsis döneminde plazma ADMA düzeyi yükselmektedir ve ADMA, ileride sepsisin erken döneminin bir biyogöstergesi olarak kullanılabilir.